...Αυτές οι σελίδες για μένα αποτελούν την πραγμάτωση ενός ονείρου. Αποτελούν μια σπουδή σ’ αυτό το θήραμα, έναν ύμνο στη μεγαλοπρέπεια των μυστικών που κρύβει. Αποτελούν ένα θερμό φιλικό αγκάλιασμα με όλους τους φίλους, που μαζί τους περπάτησα και περπατώ στα έλατα, στα ντούσκα, στις φίδες και στους πευκώνες. Φίλους που δυστυχώς μερικοί έχουν πια φύγει από τη ζωή. Μπορώ να πω με συγκίνηση ότι υπάρχουν φορές που όταν καταφέρνω να χαϊδέψω μια βασίλισσα, αυτοί οι εκλεκτοί έρχονται στην θύμησή μου και πάνω απ’ όλα ο πατέρας μου, που με έμαθε να τηρώ τους κανόνες του παιχνιδιού. Και ειδικά τον ένα και ουσιαστικό κανόνα: το κυνήγι του απρόβλεπτου.
Γιατί, αν μη τι άλλο, το κυνήγι αξίζει επειδή είναι απρόβλεπτο. Ειδικά τώρα πια που η ζωή έγινε ρουτίνα σε πολλά και που ακόμα και οι περισσότερες αντιδράσεις των συνανθρώπων μας είναι κατά πολύ προβλέψιμες, γιατί συνήθως έχουν σχέση με το εύκολο, ανέξοδο και ψευδές κέρδος κάθε είδους (οικονομικό, κοινωνικό, συναισθηματικό), εγώ συνεχίζω να έχω απόλυτη ανάγκη του απρόβλεπτου. Και αυτός είναι ο βασικός κανόνας του παιχνιδιού, τόσο στη ζωή όσο και στο κυνήγι. Μην δημιουργείτε προβλεψιμότητα. Είναι έγκλημα. Δηλαδή με απλά λόγια: ποτέ κυνήγι μπεκάτσας στο καρτέρι (και κατ’ επέκταση ποτέ κανενός είδους παράνομο κυνήγι). Επιθυμία μου μέσα από αυτές τις σελίδες είναι να αγαπηθεί η βασίλισσα από όσους το διαβάσουν και να τύχει περισσότερης προσοχής και φύλαξης, γιατί είναι τόση η ομορφιά και το μεγαλείο της που αξίζει να την προστατεύσουμε.
[...]
Το κυνήγι της είναι το κατεξοχήν σπορ κυνήγι. Και αυτοί που το αγαπούν είναι οι κατεξοχήν sportsmen κυνηγοί. Αυτοί που είναι ερωτευμένοι με ό,τι έχει σχέση με το δάσος. Από τα μικρά πολύχρωμα μανιτάρια μέχρι το γαργάρισμα του μικρού ρυακιού και από τη μυρωδιά των βρεγμένων φύλλων μέχρι και τον παγωμένο αέρα του δάσους. Όλοι αυτοί που δρουν και σκέπτονται με βάση τη σωστή διαχείριση του οικοσυστήματος, όλοι αυτοί οι κυνηγοί που έχουν δει κάποια φορά στα όνειρά τους τη βελουδομάτα, πιστεύω ότι θα συμφωνήσουν πως στο κυνήγι της δεν αρμόζουν η βία, η κουτοπονηριά, η φασαρία, οι κυριαρχικές τάσεις. Είμαι κάθετα αντίθετος με τη βαρβαρότητα που εμφανίζουν, ειδικά τα τελευταία χρόνια, πολλοί που αυτοαποκαλούνται μπεκατσάδες και που βάζουν σκοπό κάθε μέρα κυνηγιού, ψάχνοντας από το πρωί μέχρι το βράδυ συμπεριλαμβανομένου για πολλούς και του βραδινού καρτεριού, να μην αφήνουν τίποτα ζωντανό.
Ήρεμα φίλοι μου, ήρεμα. Η φύση μπορεί να μην είναι για αποστείρωση αλλά δεν είναι ούτε για ξόδεμα. Εξάλλου, εμείς που αγαπάμε τη φύση θηρεύοντας τους καρπούς της, πρέπει κατεξοχήν να συνάψουμε ειρήνη και όχι πόλεμο μαζί της. Αντιθέτως, το μόνο που αρμόζει για μας είναι ο αγώνας να την δούμε, να την συζητήσουμε και ίσως κάποιες φορές να την χαϊδέψουμε, στρώνοντας το φτέρωμά της πριν την βάλουμε στο σακίδιο. Και αυτά είναι η ανταμοιβή! Ας είναι αυτό το μικρό μυστικό του καθένα μας. Η γλυκιά πραγματοποίηση του ονείρου και η κατάκτηση του απρόβλεπτου.
Σκόλοπαξ Ρουστίκολα (Scolopax Rusticola) είναι το επιστημονικό όνομα του είδους της μπεκάτσας, που μεταναστεύοντας έρχεται να διαχειμάσει στη χώρα μας και που στην Ελλάδα κατά τόπους ονομάζεται και Σκόλοπαξ ή Αγροδίαιτος ή Ξυλόκοτα ή Ορνιθοσκαλίδα ή Μακρομύτα. Στην ποιητική γλώσσα ατελείωτες οι ονομασίες της: Βελουδομάτα, Βασίλισσα, Χορευτής του ουρανού, Ντάμα των νεκρών φύλλων, Μάγισσα του δάσους.
Είναι πτηνό της οικογένειας των Σκολοπακιδών της τάξεως των Χαραδριόμορφων. Αυτό το είδος μπεκάτσας το βρίσκουμε σε όλη την Ευρώπη και σε τμήμα της Ασίας. Την συναντούμε στην Ευρώπη από τον Αρκτικό κύκλο με όριο λίγο πιο πάνω από τον 60ο παράλληλο, αλλά και μέχρι τα παράλια της Βόρειας Αφρικής, όταν μεταναστεύει. Όμως και μέχρι την οροσειρά των Ιμαλαΐων στην Ασία, όπου έχει αναφερθεί θήρευση μπεκάτσας στα 3.000 μέτρα. Η ευρωπαϊκή μπεκάτσα έχει περιγραφεί διεξοδικά, μορφολογικά και ανατομικά, ως ξεχωριστό είδος για πρώτη φορά από τον Σουηδό φυσιοδίφη Λινέο Κάρλ το 1758. Επίσης όμως περιγράφεται και από τον Αριστοτέλη στο Περί τα ζώα Ιστοριών με λεπτομερή τρόπο. Από τη μακρινή εποχή του Αριστοτέλη μέχρι και σήμερα ατελείωτες σειρές βιολόγων, κυνηγών με μεράκι, μελετητών της φύσης και εραστών του είδους, έχουν ασχοληθεί με αυτή.
Για όλα τα θηράματα υπάρχουν αναφορές, αλλά για κανένα άλλο είδος πουλιού δεν έχουν γραφτεί τόσα πολλά, ειδικά αν σκεφτεί κάποιος ότι στον πλανήτη Γη υπάρχουν περίπου 9.000 είδη πτηνών. Ο λόγος είναι το άγνωστο ή τουλάχιστον το αβέβαιο που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά σε κάθε περίοδο της ζωής της, αρχίζοντας από το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα θηράματα μπορούν να αναπαραχθούν σε ένα οργανωμένο εκτροφείο. Τη βασίλισσα όμως κανείς δεν κατόρθωσε να την αναπαραγάγει ή να την εγκλωβίσει σε συνθήκες αιχμαλωσίας.
Οι προσωπικές μου καταγραφές εμπειριών σε κυνήγια της βασίλισσας διαδραματίζονται τόσο σε μπεκατσοτόπια της Ελλάδας, όσο και σε τοποθεσίες του Καναδά, της Ιταλίας και χωρών των Βαλκανίων. Και παρά το πέρασμα των χρόνων το κάθε καινούργιο ξεσήκωμα μπεκάτσας προκαλεί το ίδιο συναίσθημα μέσα μου. Ίδιο με εκείνο που αισθανόμουν νέος κυνηγώντας με τον πατέρα μου.
Το απρόβλεπτο της συμπεριφοράς της (που οφείλεται στον μεγάλο βαθμό ευφυΐας που διαθέτει) είναι και ο λόγος που τόσο παθιασμένα την κυνηγούν σε όλη την Ευρώπη και την Αμερική. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που τόσο πολλά βιβλία έχουν γραφτεί και τόσα συνέδρια έχουν γίνει με μοναδικό σκοπό τη μελέτη των συνηθειών της και το ξεδιάλυμα των μυστικών του μοναδικού αυτού θηράματος. Σημαντικοί συγγραφείς–ερευνητές όπως οι Spano, Pierotti, Celano, Mathie, Lismisky, Hoffman, Hirons, Gavarini, Farad, Lausaber, Califtano, Londer, Guissart, Wilson, McKelvi και πολλοί άλλοι ακόμα ασχολούνται, δεκαετίες τώρα, με τη μελέτη της μπεκάτσας.
Έτσι λοιπόν έχουν ξεκαθαρίσει αρκετά από τα μορφολογικά, βιολογικά, ανατομικά χαρακτηριστικά του πουλιού και αρκετά από αυτά θα προσπαθήσω να συγκεντρώσω σε αυτό το εγχείρημα–ύμνο προς τη βασίλισσα, προσθέτοντας σε όλα αυτά, με προσοχή και απλότητα, τα συμπεράσματά μου από τα τριάντα χρόνια της κυνηγετικής μου εμπειρίας. Επίσης, δε θα παραλείψω να αναφέρω τις γνώσεις και τις εμπειρίες που μου μετέφεραν με περίσσια αγάπη φίλοι κυνηγοί, με τους οποίους έτυχε να συμπορευτώ στο κυνήγι όλα αυτά τα χρόνια. Εμπειρίες που οι περισσότερες καταγράφηκαν και στη συνέχεια επιβεβαιώθηκαν βιωματικά από εμένα σε πολλά κυνήγια.
-Από τον επίλογο του βιβλίου-
...Ψάξτε τη βασίλισσα εκεί που περιμένετε να την βρείτε και αν ακόμα δεν την βρείτε, ψάξτε ακόμα εκεί που νομίζετε ότι δεν μπορεί να υπάρχει… Αξίζει να την ψάξετε οπουδήποτε και όσο πιο πολύ μπορείτε αυτή τη μοναχική και κατ’ επέκταση πανέξυπνη βασίλισσα του δάσους. Και έτσι είναι, γιατί όσο πιο πολύ κάθε ένα από τα έμβια όντα ανεβαίνει στη νοητική κλίμακα και λειτουργία, τόσο πιο πολύ περιορίζει την τάση του να ζει σε ομάδα, σε αγέλη, σε κοπάδι. Ψάξτε τη βασίλισσα και μην απογοητεύεστε αν δεν την βρίσκετε πολλές φορές. Θα είναι ίσως γιατί ο νοτιοδυτικός άνεμος με την πολύ υγρασία του την ανάγκασε να προτιμήσει περιοχές με ανατολικό προσανατολισμό ή ίσως γιατί η λίγο πιο έντονη παγωνιά στο λόγκο από αυτή που ανέχεται την έκρυψε μέσα σε ένα δροσερό όχτο ή ακόμα γιατί ο λίγο πιο δυνατός αέρας που την μπέρδευε και την ενοχλούσε την κατέβασε μέσα σε μια βαθειά ρεματιά. Ποιος μπορεί να προβλέψει όλα τα χιλιάδες μυστικά της βασίλισσας; Εξάλλου, κατά τη δική μου ερμηνεία, την αποκαλούμε βασίλισσα του δάσους, γιατί όπως κάθε βασίλισσα έτσι και αυτή αφήνει να την πλησιάσουμε, να την δούμε και ίσως να την χαϊδέψουμε, όταν αυτή θέλει και όχι όποτε εμείς επιθυμούμε.
Σε όλη μου τη ζωή το σημαντικότερο πράγμα για μένα προσπαθούσα να είναι η ποιότητα στην τέχνη της συνάντησης. Ποιότητα στην τέχνη της συνάντησης με τους φίλους, με τους δικούς μου ανθρώπους, με τους ασθενείς μου, με καθετί καθημερινό που μου στέλνει η ζωή να γνωρίσω. Αυτό κατάφερα όσο μπορούσα μέχρι τώρα και στο κυνήγι και αυτό συμβουλεύω στους νέους κυνηγούς. Ποιότητα στην τέχνη της συνάντησης με κάθε θήραμα που τυχαίνει να συναντήσουμε στον κυνηγότοπο· κατ’ επέκταση ποτέ παράνομο κυνήγι! Ποτέ ύπουλο καρτέρι, ποτέ υπερβολές!
Εξάλλου η ζωή πρέπει πάνω από όλα να είναι μια εμπειρία ταπεινότητας απέναντι στο μεγαλείο της ίδιας της ζωής και της φύσης. Πάντα σεβασμός στα δώρα της φύσης και σε κάθε τι όμορφο που ξεδιψά την ψυχή μας. Ποτέ βέβαια μην ξεχνάμε ότι πιο όμορφη από όλες τις μπεκάτσες είναι εκείνη που την βρήκαν και την φέρμαραν τα σκυλιά μας, αλλά κατάφερε να ξεφύγει από την τουφεκιά και να ζήσει.
Και τέλος, σε μια γωνιά του μυαλού μας ας έχουμε την παρακάτω περίφημη σκέψη ενός Σκανδιναβού φυσιοδίφη: «...εάν ο άνθρωπος δεν μάθει να δίνει το χώρο που χρειάζονται τα υπόλοιπα πλάσματα στη γη και που μαζί τους αναπτύχθηκε, τότε είναι σίγουρο ότι μια μέρα η φύση θα αρνηθεί να του δώσει το χώρο που χρειάζεται...»!!!
-----------------------------------------------------------------
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Γενικές αναφορές
Ανατομικά & μορφολογικά χαρακτηριστικά
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Προέλευση & μετανάστευση
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Διατροφικές επιλογές, καθημερινές συνήθειες & μικρές πονηριές
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Βασικές αρχές και παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή του τόπου διαχείμασης ή της πρόσκαιρης παραμονής
1.Διατροφικές αναγκές
2.Η συνύπαρξή της με άλλα πουλιά
3.Ο βιότοπος της μπεκάτσας
4.Κλιματολογικές συνθήκες
5.Υψόμετρο και μπασίματα
α. Τα φθινοπωρινά μπασίματα
β. Τα χειμερινά μπασίματα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Μπεκατσόσκυλα & μπεκατσοκυνηγοί
Κοιτάζοντας στα μάτια ένα κουταβάκι
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Ο απαραίτητος εξοπλισμός
Κουδούνι ή Beeper;
Όπλα–Σκόπευση–Βλητική
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ: Η αγαπημένη μου συνταγή
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΙΚΟΝΩΝ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
Γενικές αναφορές
Ανατομικά & μορφολογικά χαρακτηριστικά
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ
Προέλευση & μετανάστευση
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Διατροφικές επιλογές, καθημερινές συνήθειες & μικρές πονηριές
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ
Βασικές αρχές και παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή του τόπου διαχείμασης ή της πρόσκαιρης παραμονής
1.Διατροφικές αναγκές
2.Η συνύπαρξή της με άλλα πουλιά
3.Ο βιότοπος της μπεκάτσας
4.Κλιματολογικές συνθήκες
5.Υψόμετρο και μπασίματα
α. Τα φθινοπωρινά μπασίματα
β. Τα χειμερινά μπασίματα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ
Μπεκατσόσκυλα & μπεκατσοκυνηγοί
Κοιτάζοντας στα μάτια ένα κουταβάκι
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ
Ο απαραίτητος εξοπλισμός
Κουδούνι ή Beeper;
Όπλα–Σκόπευση–Βλητική
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
ΕΠΙΜΕΤΡΟ: Η αγαπημένη μου συνταγή
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΙΚΟΝΩΝ
